U kunt drie locaties bezoeken

De overblijfselen van de Gallo-Romeinse stad, gelegen op 3 km van het Museum, stellen u in staat om een beeld te krijgen van het dagelijks leven van de mensen die zich hier na de veldslag tussen Vercingétorix en Caesar vestigden. Wandelend door de oude straten, aan de hand van een plattegrond met uitleg (in het Frans, Engels, Duits, Nederlands), ontdekt u het monumentale centrum bestaande uit een tempel, een theater, een forum afgesloten door een basiliek, een gebouw dat het monument van Ucuetis genoemd wordt, een woongedeelte…

Op ongeveer 100 meter van de Gallo-Romeinse overblijfselen, te voet of per auto bereikbaar, kunt u het monumentale standbeeld van Vercingétorix (uit 1865) bewonderen. Dit koperen kunstwerk (6,60 meter hoog), werd in opdracht van Napoléon III opgericht om het einde en het succes van het archeologisch onderzoek in Alésia te markeren.

Een hedendaagse analyse van dit standbeeld onthult veel anachronistische elementen en schept een beeld van de Galliërs, dat weerlegd wordt door de archeologische vondsten en het herlezen van oude teksten.

Het standbeeld is het hele jaar door gratis te bezoeken.

De plaatsbepaling van de slag om Alésia heeft lang ter discussie gestaan. In de 19^e eeuw (van 1861 tot eind 1865) werden in opdracht van Napoleon III  grote opgravingen gedaan in Alise-Sainte-Reine. Daarbij werden een groot aantal wapens, Gallische en Romeinse munten en militaire voorwerpen ontdekt. Daarnaast maakte de gebruikte methode (vergelijking van de vondsten met de teksten van Caesar, een soort van experimentele archeologie) het mogelijk om levensgrote segmenten van belegeringslinies en Romeinse oorlogswerktuigen te reconstrueren.

Ondanks het belang van deze ontdekkingen is de discussie nog niet gesloten en blijven de meningen van wetenschappers verdeeld.

In de jaren negentig heeft een Frans-Duits team van archeologen nieuw bewijs geleverd. Het bevestigt dat “het oppidum van de Mont-Auxois in Alise-Sainte-Reine en het militaire beleg uit de 1^e eeuw voor Christus, die daar door de archeologie is onthuld, overeenkomen met de slag om Alésia”.

Tegenwoordig beschouwen Franse en internationale wetenschappers Alise-Sainte-Reine als de historische plaats waar de slag heeft plaatsgevonden.

En natuurlijk heeft het MuséoParc Alésia zich precies op deze plaats gevestigd.

Julius Caesar is al 6 jaar een geduchte krijgsheer, die zijn macht aan het uitbreiden is door het voeren van de Gallische Oorlogen. Om hem te stoppen bundelen Gallische leiders in 52 v.Chr. hun krachten, onder aanvoering van Vercingétorix, de jonge koning van de Arverni. Zij versloegen Caesar in Gergovia, waarop deze besloot zich terug te trekken in de Romeinse provincie ten zuiden van Gallië. Onderweg wordt hij in het noorden van de Bourgogne aangevallen door het leger van Vercingétorix dat vertrouwde op de gebruikelijke superioriteit van zijn cavalerie. Maar met hulp van de Duitse cavalerie slaagden de Romeinen erin hen te verjagen.

Vercingétorix besloot vervolgens zijn troepen (80 000 man, volgens Caesar) te installeren in het oppidum van Alésia. Tegenover hem staan tien tot twaalf Romeinse legioenen (40 000 – 45 000 man) en enkele duizenden hulptroepen van de Duitse cavalerie.

Caesar maakte van deze gelegenheid gebruik door de Gallische leiders te omsingelen en het oppidum te belegeren. Hij bouwde een dubbele rij van versterkte linies en een zeer omvangrijke reeks vallen aan de voorzijde van elke linie.

De Galliërs bleven uiteraard niet passief toekijken, zij vielen de Romeinen aan. De eerste aanval van hun cavalerie liep uit op een nederlaag, waarop Vercingétorix besloot in heel Gallië naar versterking te zoeken.

Maar naarmate de tijd verstreek breidden de Romeinse vestingwerken zich zienderogen uit terwijl de versterkingen uitbleven. De belegerden werden uitgehongerd. Wat nu te doen? Zich overgeven? Een nieuwe uitbraak forceren? “Na overleg werd besloten dat degenen die te oud of ziek waren en dus niet konden helpen de stad zouden verlaten” De Bello Gallico, VII, 77-78. Deze verstotenen, die tussen 2 belegeringslinies terechtkwamen, stierven de hongerdood of werden afgeslacht.

Uiteindelijk arriveerden de versterkingen: volgens Caesar 240 000 infanteristen en 8000 man cavalerie. Tot twee keer toe probeerden de Galliërs uit te breken, maar beide keren werden ze teruggedrongen. Bij een derde poging, die vele uren duurde, was de uitkomst ongewis.

Maar, eens te meer was het geluk aan Caesars kant. Onder druk van de Romeinen, gesteund door de Duitsers, werden de Gallische versterkingen op de vlucht gejaagd.

Vercingétorix trok zich vervolgens terug in het oppidum en om zijn mannen te sparen koos hij ervoor om zich over te geven.

De veldslag, de belegering van Alésia, heeft waarschijnlijk tussen de anderhalve maand en twee maanden geduurd. De ervaring, discipline, onverzettelijkheid en organisatie van de Romeinse troepen in combinatie met de uitzonderlijke vaardigheid in de kunst van het belegeren vormden een groot voordeel voor Caesar.